سرولوژی
بخش سرولوژی
سرولوژی علمی است که به بررسی سرم خون و سایر مایعات بدن میپردازد. در عمل سرولوژی به تشخیص آنتی بادی هایی که در سرم وجود دارند و به طور معمول در پاسخ به عوامل عفونی به وجود می آیند، اشاره می کند.
بهترين وسيله تشخيص يك بيماري عفوني، جدا كردن ميكروب از بيمار و مشخص كردن آن است ولي دراغلب موارد اين كار به عللي از جمله عدم مراجعه به موقع بيمار به پزشك، مصرف داروهاي ضد ميكروبي و يا مشكلات مربوط به جداكردن و كشت ميكروب از بيمار بسيار مشكل ميباشد و تشخيص بيماري نيز با مشكل مواجه ميگردد. در چنین مواردی بهترين و سريعترين راه تشخيصي بيماري جستجوي آنتي بادي اختصاصي ضد ميكروب در سرم بيمار است. در حال حاضر آزمایشات سرولوژی یکی از روش های سریع و آسان در تشخیص بیماری ها می باشند.اهميت آزمايشهاي سرولوژي بيشتر در تغييراتي است كه در عيار يا تيتر آنتي بادي در طول مدت بيماري صورت ميگيرد و پزشك ميتواند از روي اين تغييرات درمان بيماري را تحت كنترل داشته باشد. به عبارت ديگر چنانكه تيتر آنتي بادي در يك بيماري، پس از مدتي كه از درمان آن گذشته است در مقايسه با تيتر آنتي بادي در مرحله حاد بيماري كاهش يافته باشد، نشان دهنده تشخيص و درمان صحيح بيماري و برعكس افزايش تيتر آنتي بادي، نشان دهنده پيشرفت بيماري است.
در مواردي كه نتيجه آزمايش مشكوك است و يا با وضعيت باليني بيمار مطابقت ندارد انجام آزمايشهاي سرولوژي حداقل در دو نوبت به فاصله يك تا دو هفته و اندازه گيري و مقايسه تيتر آنتي بادي بيمار ضروري ميباشد.
اهمیت آزمایش های سرولوژی
اهمیت آزمایشهای سرولوژی بیشتر در تغییراتی كه در عیار یا تیتر آنتی بادی در طول مدت بیماری صورت می گیرد است.بنابراین پزشك می تواند از روی این تغییرات درمان بیماری را تحت كنترل داشته باشد.
آزمایشهای سرولوژی باید حداقل در دو نوبت به فاصله ۱ تا ۲ هفته انجام گیرد و تیتر آنتی بادی بیمار را اندازه گیری و مقایسه نمود. این كار در مواردی الزامی است كه نتیجه آزمایش مشكوك باشد و یا اینکه با وضعیت بالینی بیمار مطابقت نداشته باشد.
عوامل موثر در تفسیر آزمایش های سرولوژی
سن و سابقه بیمار
نقص سیستم ایمنی فرد
وضعیت جغرافیایی محیط
شغل بیمار
قرابت یا تشابه آنتی ژنی
زمان واكسیناسیون
مرحله بیماری
مصرف داروها
آزمایشات بخش سرولوژی
در این بخش آزمایشات بسیاری انجام خواهد شد از قبیل :
Widal تب حصبه
Rf فاکتور روماتوئید
Wirght تب مالت
CRP نوعی پروتئین برای کنترل عفونت ها
Mono test مونو نوکلوئوز عفونی
VDRL سفیلیس
انواع واکنش های سرولوژی
واکنش های رسوبی یا پرسیپیتاسیون: در این واکنش ها آنتی ژن به صورت مولکول های محلول است. آنتی ژن محلول را پرسیپیتونوژن،آنتی بادی بر ضد آن را پرسیپیتین و این واکنش را پرسیپیتاسیون می نامند.
واکنش های آگلوتیناسیون: اگر آنتی ژن به صورت غیر محلول و یا ذره ای باشد، آنتی ژن را آگلوتینوژن، آنتی بادی را آگلوتینین و واکنش را آگلوتیناسیون می نامند. اگر آنتیژن غیرمحلول گلبول قرمز باشد واکنش بین گلبولهای قرمز و پادتن ضد آن را هماگلوتیناسیون نامیده می شود.
واکنش های فلوکولاسیون: وقتی آنتیژن بهصورت ذرات کلوئیدی باشد (مثل کاردیولیپین که از عصاره قلب گاو تهیه شده و در آزمایش VDRL استفاده می شود)، واکنش را فلوکولاسیون نامند.
وظایف بخش سرولوژی
بخش سرولوژی وظایف بسیاری دارد که عبارتند از :
انجام کنترل کیفی روزانه معرف ها و آنتی ژن های سرولوژی
انجام صحیح نمونه های کنترل کیفی خارجی
انجام صحیح مستند سازی های لازم
انجام صحیح و دقیق تست های سرولوژی
انجام روزانه کنترل تست های انعقادی و رسم چارت
سرعت و دقت در انجام وظایف محوله
جهت ارتباط با آزمایشگاه برای انجام آزمایش های مرتبط با این بخش با شماره زیر تماس بگیرید.
021-55865431